Najważniejsza europejska nagroda w obszarze dziedzictwa za rok 2020 dla projektów „Tramontana Network III” oraz „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko”

10 listopada 2020 r. laureaci tegorocznej edycji Europa Nostra Awards, najbardziej prestiżowej europejskiej nagrody w obszarze dziedzictwa, otrzymali wyróżnienia podczas wirtualnej ceremonii wręczenia nagród Unii Europejskiej w dziedzinie dziedzictwa kulturowego.

Podczas uroczystości przedstawiciele Komisji Europejskiej oraz Europa Nostra – europejskiej federacji stowarzyszeń na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Europy, ogłosili trzech laureatów nagrody Grand Prix oraz laureata Nagrody Publiczności, wyłonionych spośród 21 finalistów tegorocznej edycji Europa Nostra Awards.

Laureaci nagrody Grand Prix 2020:

Wyjątkowy projekt Sieć Tramontana III (Polska, Francja, Włochy, Portugalia i Hiszpania), poświęcony badaniom nad materialnym i niematerialnym dziedzictwem regionów górskich w Europie; projekt realizowany ze wsparciem programu Kreatywna Europa;
Wystawa Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko (Polska/Hiszpania), powstała z okazji 75. rocznicy wyzwolenia największego nazistowskiego obozu koncentracyjnego;
Wzorcowa konserwacja bazyliki Santa Maria di Collemaggio w miejscowości L’Aquila (Włochy), poważnie zniszczonej w wyniku trzęsienia ziemi w 2009 roku.

Laureaci nagrody Grand Prix, wyłonieni przez niezależne jury eksperckie oraz Zarząd Europa Nostra, otrzymają nagrody w wysokości 10 000 Euro każdy.

Uzasadniając wybór Sieci Tramontana III na laureata tegorocznej nagrody Grand Prix w kategorii Badania, Zarząd Europa Nostra podkreślił, że: „Wiejskie społeczności górskie w całej Europie mają niezwykle bogate i różnorodne dziedzictwo kulturowe, zarówno materialne, jak i niematerialne. Transgraniczny i oparty na współpracy charakter projektu Sieć Tramontana III jest znaczącym przykładem wykorzystania badań naukowych jako sposobu, by zapewnić społecznościom narzędzia niezbędne do ochrony i promocji ich dziedzictwa.”

Luís Costa, koordynator w organizacji Binaural Nodar, która jest partnerem projektu, potwierdził, że: „Nagroda pomogła nam uświadomić sobie, że małe, oddolne organizacje zajmujące się wiejskim dziedzictwem kulturowym i współpracujące na skalę europejską mogą przynosić istotne, różnorodne i znaczące wyniki. Nagroda jest również hołdem dla europejskich społeczności wiejskich i ich pamięci, pokazując, że kraje europejskie nadal mają głęboki materialny i symboliczny związek ze swoimi obszarami wiejskimi. Ponadto Nagroda podkreśla znaczenie archiwizacji cyfrowej jako narzędzia zwiększającego naszą znajomość tkanki społecznej Europy”.

Komentując wybór Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko na laureata nagrody Grand Prix w kategorii Edukacja, Szkolenia i Podnoszenie Świadomości, Zarząd Europa Nostra stwierdził: „Europa zmaga się z niepokojącym i niedopuszczalnym wzrostem nacjonalizmu, ksenofobii, antysemityzmu, rasizmu i mowy nienawiści. Wystawy takie jak <<Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko>> – oparte na starannych badaniach i współpracy europejskiej – są ważne, ponieważ podnoszą świadomość i sprawiają, że wnioski z naszej wspólnej przeszłości stają się bardziej namacalne, oferując faktyczne i jasne dowody tego, co może się wydarzyć, gdy tolerowane są różne formy ekstremizmu”.

Luís Ferreiro, Dyrektor firmy Musealia / Wystawa Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko, podkreślił: “Nagroda jest przede wszystkim ważnym hołdem dla wszystkich ofiar, przypominając nam, że historia Auschwitz jest częścią naszego wspólnego dziedzictwa kulturowego. Wystawę odwiedziło setki tysięcy widzów, z których wielu to uczniowie i studenci. To bardzo budujące, że tak wiele osób na różnych kontynentach jest gotowych zmierzyć się z tak głęboko problematyczną częścią naszej historii. Wskazuje to na naszą wspólną odpowiedzialność za to, by pamiętać o przeszłości, ale także krytycznie przyglądać się naszej teraźniejszości”.

Nagrodą Publiczności uhonorowano projekt z zakresu edukacji, szkoleń i podnoszenia świadomości – The Ambulance for Monuments (Rumunia), który przyczynił się do ochrony kilkuset zabytkowych budynków w kraju poprzez rozbudowaną sieć organizacji zajmujących się dziedzictwem. Projekt ten otrzymał największą liczbę głosów, oddanych w ankiecie internetowej z udziałem ponad 12 000 obywateli z całej Europy.

Nagrody Dziedzictwa Europejskiego / Europa Nostra wręczane są przez Komisję Europejską od 2002 roku. Program od samego początku jego istnienia prowadzi Europa Nostra – Europejski głos społeczeństwa obywatelskiego zaangażowanego w dziedzictwo kulturowe. Nagrody przyznawane są z wsparciem programu Kreatywna Europa.

W czasie wirtualnej ceremonii przedstawiciele Komisji Europejskiej i Konsorcjum ILUCIDARE, w tym także Europa Nostra, ogłosili również dwóch laureatów pierwszej edycji programu Nagród Specjalnych ILUCIDARE. Są to:

Archaeology for a young future (Włochy/Syria), w uznaniu umiejętności budowania relacji międzynarodowych w oparciu o ochronę dziedzictwa;
TYPA – Estonian Print and Paper Museum, Tartu (Estonia), w uznaniu wysokiego poziomu innowacyjności w ochronie dziedzictwa.

Laureatów programu Nagród Specjalnych ILUCIDARE wyłonili partnerzy ILUCIDARE spośród wniosków złożonych w ramach programu konkursowego Nagrody Dziedzictwa Europejskiego / Europa Nostra 2020. ILUCIDARE to projekt finansowany w ramach programu Horyzont 2020, którego celem jest powstanie międzynarodowej sieci promocji dziedzictwa jako źródła innowacji i budowy relacji międzynarodowych.

Data publikacji: 10/11/2020

Najważniejsza europejska nagroda w obszarze dziedzictwa za rok 2020 dla projektów „Tramontana Network III” oraz „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko”

Przeczytaj również: