Nagroda Unii Europejskiej w dziedzinie Dziedzictwa Kulturowego / Nagrody Europa Nostra 2018

15 maja 2018 r. Komisja Europejska oraz Europa Nostra ogłosiły zwycięzców najbardziej prestiżowej europejskiej nagrody w dziedzinie dziedzictwa kulturowego: 29 laureatów z 17 krajów. Wyróżnienie stanowi wyraz uznania dla ich osiągnięć w zakresie konserwacji, badań, zaangażowania, edukacji, szkoleń oraz poszerzania społecznej świadomości tej problematyki. Tegoroczna edycja wydarzenia, w ramach wkładu w obchody Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego 2018, szczególny nacisk położyła na wartość dodaną wybranych osiągnięć w skali Europy. Zwycięzcy zostaną nagrodzeni na gali, która odbędzie się 22 czerwca 2018 r. w Berlinie podczas pierwszego w historii Europejskiego Szczytu Dziedzictwa Kulturowego.

Zainteresowani (zarówno obywatele krajów Europy, jak i spoza niej) mogą oddać głos na wybrany projekt w plebiscycie nagrody publiczności, dzięki czemu może on zyskać jeszcze szerszy rozgłos.

Wśród nagrodzonych w 2018 r. realizacji znajdują się m.in.:

renowacja bizantyńskiej świątyni w Grecji, wraz z jej unikalnymi freskami z VIII i IX wieku, która stała się możliwą dzięki współpracy organizacji greckich i szwajcarskich;
stworzenie nowej metody konserwacji zabytkowych domów, będące rezultatem kooperacji instytucji z Francji, Włoch i Polski;
międzynarodowa sieć organizacji pozarządowych, poświęcająca swoje wysiłki na rzecz ochrony Wenecji w okresie ponad 30 lat;
ustanowienie publicznego programu edukacyjnego, stanowiącego doskonały przykład dla podobnych inicjatyw, który zachęca dzieci i młodzież europejską do poznania swojego dziedzictwa kulturowego oraz zaangażowania się na jego rzecz.

„Serdecznie gratuluję tegorocznym >>czempionom kultury<<: laureatom Nagrody Unii Europejskiej w dziedzinie Dziedzictwa Kulturowego / Nagród Europa Nostra. Jesteśmy pod głębokim wrażeniem wyjątkowych zdolności, kreatywności, zaangażowania i hojności jakże licznych profesjonalistów sektora dziedzictwa, wolontariuszy i osób ich wspierających z całej Europy. Zasługują oni na najwyższą pochwałę oraz dalsze wsparcie. Laureaci naszej nagrody są żywym dowodem na to, że nasze dziedzictwo kulturowe jest czymś o wiele więcej niż tylko pamięcią o przeszłości; że stanowi klucz do zrozumienia naszej teraźniejszości oraz zasób dla przyszłości. Dlatego też musimy wykorzystać wydarzenia Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego dla właściwej oceny wartości naszego wspólnego dziedzictwa celem ich wykorzystania na rzecz przyszłości Europy”, stwierdził Plácido Domingo, renomowany śpiewak operowy oraz prezydent Europa Nostra.

„Dziedzictwo kulturowe we wszystkich swoich formach stanowi jeden z najcenniejszych zasobów Europy. Buduje pomosty zarówno między ludźmi i wspólnotami, jak i między przeszłością a przyszłością. Jest punktem centralnym naszej europejskiej tożsamości i odgrywa zasadniczą rolę w rozwoju społecznym i ekonomicznym. Gratuluję laureatom Nagrody Unii Europejskiej w dziedzinie Dziedzictwa Kulturowego / Nagród Europa Nostra i ich zespołom za ich wyjątkową i kreatywną pracę. Dzięki ich talentom i zaangażowaniu liczne europejskie skarby dziedzictwa kulturowego zostały zabezpieczone i odnowione. Co istotne, ich praca pozwala odbiorcom z różnych środowisk odkryć, badać i angażować się w nasze bogate dziedzictwo kulturowe w duchu obchodzonego właśnie Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego”, powiedział Tibor Navracsics, Europejski Komisarz ds. Edukacji, Kultury, Młodzieży i Sportu.

Niezależne zespoły jurorów przeanalizowały 160 zgłoszeń, złożonych przez organizacje i osoby prywatne z 31 krajów europejskich oraz wybrały laureatów.

Zwycięzcy będą fetowani podczas Ceremonii Europejskich Nagród Dziedzictwa, które będą współprowadzone przez Komisarza Europejskiego Tibora Navracsicsa i Maestro Plácido Domingo 22 czerwca 2018 r. w berlińskim Centrum Kongresowym. Zostanie wówczas ogłoszonych siedmiu laureatów Grand Prix (z których każdy otrzyma 10000 euro) oraz zwycięzca Nagrody Publiczności, wybranych spośród projektów wyróżnionych w tym roku.

Ceremonię zaszczyci swoim udziałem Dr Frank-Walter Steimmeier, prezydent Republiki Federalnej Niemiec, pełniący funkcję patrona Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego w Niemczech. Uroczystość przewidziana jest na 1000 gości, wśród których znajdą się wysocy rangą urzędnicy instytucji europejskich i ciał państw członkowskich, a także reprezentanci czołowych organizacji działających w sektorze dziedzictwa.

Laureaci zaprezentują swoje osiągnięcia podczas Wystawy Doskonałości, która odbędzie się 21 kwietnia 2018 w Allianz Forum. Wezmą oni również udział w Europejskim Szczycie Dziedzictwa Kulturowego pod hasłem „Dzielenie się dziedzictwem – dzielenie się wartościami”, planowanym na dni 18-24 czerwca w Berlinie. Współprowadzony przez Europa Nostra, Niemiecki Komitet Dziedzictwa Kulturowego (DNK) oraz Pruską Fundację Dziedzictwa Kulturowego (SPK), szczyt ma na celu promocję założeń Planu na rzecz Dziedzictwa Kulturowego, który stanowi trwałą spuściznę ERDK 2018.

Wezwanie do zgłaszania aplikacji na kolejną edycję Nagród zostanie opublikowane jesienią 2018 r. na poświęconej im stronie internetowej.

Laureaci nagród w 2018 roku:

Kategoria: Konserwacja

Rotunda św. Wacława, Praga, Czechy
Dom Misyjny Poula Egede, Ilimanaq, Grenlandia, Dania
Sanatorium Dr. Barnera, Braunlage/Harz, Niemcy
Winzerberg: Królewska Winnica w Poczdamie-Sanssouci, Niemcy
Bizantyńska świątynia Hagia Kyriaki, Naxos, Grecja
Wspólna konserwacja mozaiki Przemienienia w apsydzie Bazyliki w Klasztorze św. Katarzyny, Synaj, Egipt/Grecja/Włochy
Ogród botaniczny w Pałacu Queluz, Sintra, Portugalia
Pawilon księcia Miloša w uzdrowisku Bukovička, Arandjelovac, Serbia
Forteca Bač, Bač, Serbia
Fasada Kolegium San Ildefonso, Alcalá de Henares, Hiszpania
Szkice Hiszpanii autorstwa Joaqína Sorolli, Valencia, Hiszpania

Kategoria: Badania

EPICO: Europejski Protokół Konserwacji Prewencyjnej, koordynowany w Wersalu, Francja
Tkanina, Tbilisi, Gruzja
CultLab3D: Zautomatyzowana Technologia Skanowania dla Digitalizacji 3D, Darmstadt, Niemcy
Badania i katalogowanie Państwowej Kolekcji Sztuki, Belgrad, Serbia

Kategoria: Zasługi z tytułu poświęcenia na rzecz dziedzictwa kulturowego

Uczestnicy kampanii Cuda Bułgarii, Bułgaria
Pan Stéphane Bern, Francja
Stowarzyszenie Międzynarodowych Komitetów Prywatnych na rzecz Ochrony Wenecji, Włochy
Stowarzyszenie Hendricka de Keysera, Holandia
Pani Tone Sinding Steinsvik, Norwegia
Prywatni właściciele wód Argual i Tazacorte, Wyspy Kanaryjskie, Hiszpania

Kategoria: Edukacja, Szkolenia i Zwiększanie Świadomości

Ief Postino: Belgia i Włochy połączone listami, Belgia
Culture Leap: Program Edukacyjny, Finlandia
Narodowy Instytut Dziedzictwa Kulturowego: Program Edukacyjny i Szkoleniowy dla Konserwatorów, Francja
Muzeum Alki z Sinj, Chorwacja
Kampania Powstanie ze Zniszczeń, koordynowana w Rzymie, Włochy
Otwarte Zabytki, Włochy
GeoCraftNL: Minecraftowy projekt dziedzictwa, Holandia
Dom Plečnika, Słowenia

Nagroda Europa Nostra przyznawana jest również za wybitne osiągnięcie w dziedzinie dziedzictwa w kraju europejskim, który nie uczestniczy w programie Kreatywna Europa.

Kategoria: Konserwacja

Szkoła grecka Zografyon, Stambuł, Turcja

Galeria wybranych projektów nagrodzonych w 2018 roku:

Zdjęcia wszystkich wyróżnionych projektów zostały opublikowane na profilu Flickr Europa Nostra.

Warto wspomnieć, że wśród realizacji nagrodzonych przez Europa Nostra znalazły się projekty polskie. Dyplom w 2002 r. otrzymał lubelski program konserwacji odnalezionych w kryptach tkanin. Archeolożka, Pani Ewa Kawałek, została nagrodzona w 2003 r. za wkład w zachowanie kurpiowskiego dziedzictwa kulturowego; w tym samym roku doceniono renowację dziewiętnastowiecznej papierni w Konstancinie-Jeziornej. W 2005 r. wyróżniono prace badawcze dotyczące górnośląskiego kompleksu budownictwa robotniczego, zaś w 2006 r. medal w kategorii Konserwacja otrzymał program obejmujący osadę w Biskupinie. Z kolei w 2011 r. jurorzy nagrody docenili wartość renowacji gdańskiego spichrza „Błękitny Baranek” oraz wysiłki Pana Szymona Modrzejewskiego na niwie ochrony zabytkowych cmentarzy w Bieszczadach i Beskidzie Niskim. Ponadto, w kategorii Badania wyróżniono projekt dotyczący miasteczek firmowych przemysłu tekstylnego, obejmujący okres między 1771 a 1914 rr. W 2017 r. zaś nagrodę w kategorii Edukacja, szkolenia i zwiększanie świadomości otrzymał program edukacyjny Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. Szczegółowe opisy tych inicjatyw znaleźć można na stronie Europa Nostra.

Nagroda jest przyznawana w ramach programu Kreatywna Europa.

Zachęcamy do odwiedzenia nas na Facebooku i Instagramie!

Data publikacji: 15/05/2018

Nagroda Unii Europejskiej w dziedzinie Dziedzictwa Kulturowego / Nagrody Europa Nostra 2018

Laureaci nagród w 2018 roku:

Przeczytaj również: