Info Day programu Kreatywna Europa 15 października 2018 – relacja

Program Kreatywna Europa w Polsce w 2018 r. to przede wszystkim doskonałe rezultaty prowadzonych przez instytucje, firmy i organizacje projektów, setki przeszkolonych profesjonalistów z sektorów kultury, audiowizualnego i kreatywnych – zarówno podczas budujących kompetencje wydarzeń organizowanych przez Creative Europe Desk Polska, jak i w ramach dofinansowanych inicjatyw szkoleniowych czy warsztatów. W tym roku świętujemy także podpisanie przez Bank Gospodarstwa Krajowego umowy z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym – otwiera ona polskim przedsiębiorcom nowe możliwości korzystania z Instrumentu Gwarancyjnego dla sektorów kultury i kreatywnych programu Kreatywna Europa.

To właśnie nowej możliwości wsparcia finansowego dla polskich sektorów kultury, audiowizualnego i kreatywnych, był w dużej mierze poświęcony tegoroczny Info Day programu Kreatywna Europa. Organizowane co roku ogólnopolskie wydarzenie, którego celem jest przedstawienie założeń programu i aktualnych wytycznych dla komponentów Kultura i MEDIA, odbyło się 15 października, tym razem w ramach warszawskich Dni Kreatywności organizowanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Gośćmi panelu dotyczącego Instrumentu Gwarancyjnego Sektorów Kultury i Kreatywnych Programu Kreatywna Europa byli Maciej Szymanowicz (Komisja Europejska), Chiara Amadori (Europejski Fundusz Inwestycyjny), Halina Wiśniewska (Bank Gospodarstwa Krajowego) i Philippe Kern (KEA). Rozmowę prowadziła Alicja Grawon-Jaksik, która zadawała panelistom pytania o praktyczną stronę ubiegania się o kredyty objęte Instrumentem Gwarancyjnym.

Chiara Amadori w swojej prezentacji przedstawiła założenia instrumentu, który dzięki gwarancjom kredytowym pozwoli na zapoczątkowanie współpracy pomiędzy sektorami finansów i kreatywnymi. Specyfika małych i średnich przedsiębiorstw działających w obszarach objętych programem Kreatywna Europa to nowy obszar dla banków i instytucji finansowych, a jej znajomość jest niezbędna do uruchomienia skutecznych form wsparcia kredytowego.

Europejski Fundusz Inwestycyjny opracowując zasady instrumentu gwarancyjnego, wziął pod uwagę ważne z punktu widzenia przedstawicieli potencjalnych kredytobiorców aspekty związane chociażby z projektowym systemem pracy wpływającym na przepływy finansowe firm czy organizacji, a także z prawami autorskimi, które jako nienamacalny „produkt” były do tej pory postrzegane przez instytucje finansowe jako mało wartościowe. Prototypowy czy eksperymentalny charakter działań realizowanych przez przedsiębiorstwa kreatywne i audiowizualne także niesie za sobą nową filozofię oceny rezultatów i efektywności projektów.

Maksymalną wysokość pożyczki ustalono na 2 miliony euro, może ona zostać zaciągnięta na maksymalnie 12 miesięcy i wykorzystana m.in. na inwestycje. Uprawnieni odbiorcy ostateczni to małe i średnie przedsiębiorstwa, a także małe przedsiębiorstwa należące do sektora publicznego – warunkiem jest tu posiadanie kodu NACE[1] działalności odpowiadającego sektorom kultury i kreatywnym; lub działanie z intencją stworzenia projektu kulturalnego/kreatywnego z wykorzystaniem kredytu; lub spełnienie w ostatnich 24 miesiącach przed sfinalizowaniem transakcji szczegółowych wymogów związanych z realizacją działań kreatywnych i kulturalnych ze wsparciem finansowym otrzymanym ze środków europejskich (np. kredyty lub wsparcie na realizację projektów od instytucji europejskich i krajowych, nagrody europejskie, skorzystanie z ulg podatkowych związanych z rozwojem wartości intelektualnych w ramach obu sektorów).

Niezwykle istotne, zarówno w prezentacji Chiary Amadori, jak i w dyskusji podczas panelu moderowanego przez Alicję Grawon-Jaksik, okazało się doprecyzowanie roli poszczególnych instytucji zaangażowanych we wprowadzenie instrumentu gwarancyjnego do Polski. Komisja Europejska i Europejski Fundusz Inwestycyjny zapewniają 70% gwarancji. Instrument jest promowany w Polsce przez krajową instytucję finansową, którą na mocy podpisanej umowy jest Bank Gospodarstwa Krajowego (reprezentowany w panelu przez Dyrektor Departamentu Gwarancji i Poręczeń Halinę Wiśniewską), zapewniający dodatkową gwarancję (ang. counter-guarantee) w wysokości maksymalnie 80%.

Deloitte. i KEA, której założyciel i Dyrektor Zarządzający Philippe Kern opowiadał w panelu o swoich doświadczeniach w pracy nad rozwojem innowacji i nowych modeli biznesowych w sektorach kultury i kreatywnych, pełnią funkcję organizatorów szkoleń wprowadzających przedstawicieli banków w specyfikę branży (tzw. capacity building). Ten element instrumentu to szczególna wartość dodana, dająca szanse na stworzenie różnorodnych modeli współpracy pomiędzy sektorami.

Problemy związane z pozyskaniem wkładu własnego nie omijają nawet najbardziej utytułowanych instytucji i przedsiębiorstw. A jednak, temat ten nie zdominował dyskusji z beneficjentami obu komponentów programu Kreatywna Europa (MEDIA i Kultura). W panelu prowadzonym przez Błażeja Hrapkowicza uczestniczyli: Karolina Giedrys-Majkut (Centrum Edukacji Obywatelskiej) realizująca projekt edukacji filmowej „Shortcut – małe historie, wielkie sprawy”; Jarosław Sawko (Platige Image), producent zdobywającej uznanie na całym świecie animacji „Jeszcze dzień życia”, dofinansowanej w ramach schematu Development – projekt pojedynczy; oraz Ita Krajewska (Teatr Dramatyczny), która opowiadała o projekcie współpracy europejskiej zatytułowanym „Fabulamundi. Playwriting Europe: Beyond Borders?”. Ciekawym wątkiem rozmowy okazały się wyzwania związane ze współpracą międzynarodową – czy to w roli lidera partnerstwa organizacji pozarządowych, czy koproducenta filmu, albo – instytucji dołączającej do zapoczątkowanego wcześniej projektu.

Rozmówcy, choć obecnie na różnych etapach realizacji projektów, potwierdzili znaczenie inicjatyw realizowanych dzięki wsparciu Kreatywnej Europy. Europejskie dofinansowanie to dobry zastrzyk energii do poszukiwania nowych partnerów, sponsorów, współpracowników. Europejska wartość dodana, tak ważna przy ocenie składanych projektów, ma dla beneficjentów obu komponentów namacalne, konkretne znaczenie. To przede wszystkim przeniesienie organizacji, firmy, czy instytucji na inny, wyższy poziom, wykorzystanie nowych kontaktów i wiedzy do rozwoju organizacyjnego i inkubacji innowacyjnych pomysłów.

Ciekawym dopełnieniem panelu z udziałem beneficjentów programu była prezentacja Macieja Szymanowicza reprezentującego Komisję Europejską. Przedstawiając prawdopodobne scenariusze na przyszłość i cele nowego programu planowanego po 2021 roku, Maciej Szymanowicz podkreślał znaczenie rezultatów realizowanych obecnie projektów w ramach Kreatywnej Europy, a także wyników ewaluacji poszczególnych obszarów dofinansowania.

Co najważniejsze, nowy program będzie się rozwijał w oparciu o osiągnięcia obecnego, dysponując jednak większym budżetem, a co za tym idzie, większymi możliwościami. Budżet w wysokości 1,85 miliarda euro zostanie przeznaczony na promocję współpracy europejskiej w obszarach różnorodności kulturowej, językowej i dziedzictwa kulturowego, a także zwiększenie konkurencyjności sektorów kultury i kreatywnych, ze szczególnym uwzględnieniem branży audiowizualnej. Wzmocnieniu ulegnie także komponent międzysektorowy, który przyczyni się do dalszego sprawnego funkcjonowania sieci Creative Europe Desks, a także zapewni wsparcie mediom i Laboratoriom Kreatywnych Innowacji (ang. Creative Innovation Labs).

Zapraszamy do śledzenia nowych inicjatyw Creative Europe Desk Polska na platformach społecznościowych[2], a także do subskrypcji naszych newsletterów. Przed nami bardzo ciekawy rok, zapewne przełomowy w kontekście wsparcia finansowego i poprawienia relacji pomiędzy sektorami bankowym a kreatywnymi.